Tv-programma Blindenvoetbal VIPS: ‘Dribbelend iedereen voorbij, puur op gehoor’

Voetballen als je niets ziet, kan dat? Ja dus. In het tv-programma Blindenvoetbal Vips, zaterdag op SBS 6, etaleren vier oud-profvoetballers hoe dat wel en niet moet. Zonder zicht, maar met gevoel en vertrouwen op het gehoor. Jan van Halst: „Ook hier roepen ze ‘blinde’ naar je.”

Jan van Halst, Ron Vlaar, Anouk Hoogendijk en Evgeniy Levchenko, ze hebben bij elkaar honderden wedstrijden gespeeld. Volle stadions meegemaakt, in het Nederlands elftal gespeeld, doelpunten gemaakt. Wat ze nooit eerder ervoeren: zonder zicht voetballen. „Maar iedereen die blind is of slecht ziet en graag voetbalt, zou dit moeten kunnen. Daarom is er geld nodig”, zegt Jan van Halst, oud-voetballer van onder meer Ajax, FC Twente en Vitesse.

Hij hoefde amper na te denken over zijn deelname aan het tv-programma Blindenvoetbal Vips, dat is geproduceerd door Mediawan Skyhigh en LegHetVast in samenwerking met het Oogfonds. „Weinig mensen kunnen zich iets bij blindenvoetbal voorstellen, maar daarom heb ik ook ja gezegd.”

Hoe was je ervaring?
„Een week voor de opnames ben ik bij een jongen geweest die nog maar 10 procent kon zien. Bij zijn geboorte was er iets misgegaan, waardoor eerst zijn ene oog werd getroffen en toen hij een jaar of 14 was, ook zijn andere. Eerst had hij nog een baan, kon hij nog voetballen en kwam hij bij FC Twente. Maar dat viel allemaal weg. Met hem oefende ik als eerste.”

Hoe ging dat?
„Hij gaf mij een bril met klein gaatje. Daar zag ik wat hij permanent kon zien. Nou, ik schrok me kapot. Ik moest me volledig concentreren op dat gaatje. Na tien minuten begon mijn oog al pijn te doen. Zo confronterend als je beseft dat slechtzienden hier altijd mee moeten leven.”

Toch hebben jullie een balletje getrapt
„In de bal zit een belletje. Dan moet je op je gehoor inschatten waar die bal rolt. Toen dacht ik al: dit wordt een drama straks als we een toernooi gaan spelen. Dat viel zo tegen.”

Vertel…
„We hadden een bril op en speelden op een kwart veld met boarding. En daar zat ’t ’m al in: in Nederland is geld hard nodig, omdat veel veldjes géén boarding hebben. Dat maakt het allemaal zo moeilijk. We speelden met vijf tegen vijf. Kleine doeltjes. Een keeper die wel kan zien en elk team met twee coaches, aan de zijkant en achter het doel. Zij geven aanwijzingen. Logisch, anders weet je niet waar je naar toe moet spelen.”

Hoe doe je dat dan?
„Op gehoor, want je hoort de bal rollen. Op gevoel steek je dan je been uit, probeer je die bal te raken en te schieten. Naar de richting waar de coach achter het doel staat. Rennen doe je bijna niet. Uit angst voor botsingen. Je moet constant luisteren wie waar staat in het veld. Het is voetbal is totaal anders dan wat wij deden. Althans, zo ervaar ik het, want er was daar ook een jongen die in de Bundesliga speelt. Op een gegeven zat ik op de tribune en zag ik die jongen, ongelooflijk. hoor, die dribbelde gewoon alles en iedereen voorbij. Puur op zijn gehoor. Waanzinnig om te zien.”

Het lijkt me allemaal zo lastig. Misschien is het een gekke vraag, maar waar ligt de lol in het blindenvoetbal?
„Deze vraag kan alleen gesteld worden door iemand die goed kan zien. Aan mij is die vraag misschien gerechtvaardigd. Maar die gasten, van wie sommigen vanaf hun geboorte niet kunnen zien, genieten van het spelen in teamverband. Zij rennen wel, zij spelen wel over, zij schieten wel met die bal. Alles op gehoor, een zintuig dat behoorlijk ontwikkeld is. Als je dat ziet, schaam je je bijna dat je deze vraag hebt gesteld. Bovendien is er ook echte kleedkamerhumor. Wij riepen vroeger blinde tegen elkaar, maar zij ook.”

En waarom dan nu een tv-programma?
„Om aandacht te genereren en financiële middelen te krijgen. Dat is ten eerste nodig voor onderzoek om oogziektes te voorkomen en ten tweede voor meer faciliteiten om blindenvoetbal te spelen. Nogmaals, veldjes liggen over wel, maar het gaat om die boarding.”

Blindenvoetbal VIPS, vanaf zaterdag 4 oktober om 16.30 uur op SBS6.